 |
| © Josef Koudelka / Magnum Photos / FRANCE. Hauts-de-Seine. Parc de Sceaux. 1987. |
Sokak fotoğrafçılığı kompozisyon dersleri yazı dizisine, "şekil - zemin" konusu ile devam etmek istiyorum.
Adam Marelli'den öğrendiğim en önemli konulardan birisi, fotoğrafın iyi "okunabilir" olmasıdır. Yani - bir fotoğrafa baktığınızda, neler olduğunu söyleyebiliyor musunuz - her şey açık mı?
Bir fotoğrafı güçlü kılan özelliklerden birisi de güçlü bir "şekil - zemin" ilişkisi içermesidir. Şekil - zemin ilişkisinin varlığı, konu ile arka plan arasında güçlü bir karşıtlık içermesine bağlıdır. Örneğin, koyu renkli bir arka plana karşı açık renkli bir nesne ya da açık renkli bir arka plana karşı koyu renkli bir nesne gibi.
 |
| 1. Şekil: Beyaz bir arka planda siyah bir noktayı ayırt etmenin ne kadar kolay olduğuna dikkat edin. |
 |
| 2. Şekil: Siyah bir arka planda beyaz bir noktanın nasıl ön plana çıktığına dikkat edin. |
Yukarıdaki iki şekle baktığınızda, beyaz bir arka planda siyah noktayı ya da siyah bir arka planda beyaz bir noktayı ayırt etmenin ne kadar kolay olduğunu kolaylıkla görebilirsiniz. Bu görsellerde güçlü bir "şekil - zemin" ilişkisi bulunmaktadır - şekil (nokta), zemine (arka plan) göre kolaylıkla fark edilebilmektedir.
Ancak, dürüst olmak gerekirse, "şekil - zemin" kavramı ile ilgili bazı sıkıntılar yaşanabilir diye düşünmekteyim - çünkü oldukça teknik bir ifadedir ve hatırlamakta zorlanılabilmektedir. Bu yüzden, işleri basit tutmak için "karşıtlık" olarak ifade edebilirsiniz. Tanımın %100 doğru anlamı yansıtmadığını biliyorum - ancak sokak fotoğrafçılığında uygulamalarınızda yarar sağlayacağını düşünüyorum.
Öyleyse, bu kavramın sokak fotoğrafçılığında nasıl önemli olduğunu görelim. Ön plandaki nesneyi arka plandan ayırmaya yardımcı olacak şekilde şekil - zemin ilişkisinin nasıl kullanıldığına dair güzel örneklerle açıklayacağım.
Henri Cartier-Bresson / SPAIN. Valencia. 1933
 |
| © Henri Cartier-Bresson / Magnum Photos / SPAIN. Valencia. 1933. |
Bu fotoğraf zihnime kazınmış HCB fotoğraflarından birisidir. Her şeyden önce, fotoğrafa baktığınızda gerçekte ne olduğundan %100 emin olamayacağınız gerçeküstü bir fotoğraftır. Fotoğrafta, beyaz giyinmiş, sol eliyle ürkütücü bir şekilde siyaha boyanmış (rastgele bir şekilde) duvara dokunan ve yukarıya bakan bir çocuk görünmektedir.
Bu fotoğrafı yorumladığınızda, çocuğun bir silahla vurulmuş olduğunu ve arkaya kan sıçradığı düşünülebilir.
İçerik açısından (çekimde neler oluyor), çekim gerçekten iyi bir sonuç vermiş. Beyaz giyn bir çocuk siyah bir arka plana karşı durmaktadır. Arka plandan dışarı fırlıyor - çocuk ve arka plan arasında bir ayrılık oluşuyor.
Çocuğun daha koyu bir elbise giymiş olması durumunda fotoğrafı "okumanın" (görmenin) ne kadar zor olabileceğini hayal edelim:
Yukarıdaki fotoğrafta, çocuğun elbisesini koyulaştırdım (daha koyu renkli bir elbise giydiğini hayal edin). Çocuğu arka plandan kolaylıkla ayıramıyorsunuz. Arka plan ile çocuk arasında bir karşıtlık yok. Arka planda kaybolmuş gibi - onu göremiyorsunuz. Daha çok bir bukalemun gibi görünüyor (fotoğraf için kötü bir şeydir - özellikle konunun görülmesini istiyorsanız).
Bu fotoğrafı yorumladığınızda, çocuğun bir silahla vurulmuş olduğunu ve arkaya kan sıçradığı düşünülebilir.
İçerik açısından (çekimde neler oluyor), çekim gerçekten iyi bir sonuç vermiş. Beyaz giyn bir çocuk siyah bir arka plana karşı durmaktadır. Arka plandan dışarı fırlıyor - çocuk ve arka plan arasında bir ayrılık oluşuyor.
Çocuğun daha koyu bir elbise giymiş olması durumunda fotoğrafı "okumanın" (görmenin) ne kadar zor olabileceğini hayal edelim:
 |
| Çocuğun siyah bir elbise giydiğini düşünün. Arka plandan ayırmak ne kadar zor olurdu, tahmin edin. |
Josef Koudelka / FRANCE. Hauts-de-Seine. Parc de Sceaux. 1987
 |
| © Josef Koudelka / Magnum Photos / FRANCE. Hauts-de-Seine. Parc de Sceaux. 1987. |
En çok hoşuma giden fotoğraflardan birisi, Koudelka'nın bu fotoğrafıdır. Bu fotoğrafta, son derece kasvetli ve soğuk bir arka plan (kar ve kasvetli gökyüzü) görünmektedir. Fotoğrafın ortasında ise, size bakan bir köpek görünmektedir - simsiyah silüeti ve sivri kulakları ile - neredeyse cehennemin derinliklerinden gelen bir iblis-köpeğe benziyor. Sivri kulakların arka plandaki küçük üçgenlerde yansıtılması, ilginç şekil tekrarları oluşturmaktadır.
Bu çekimde iyi çalışan şey, güçlü bir şekil - zemin ilişkisi içermesidir - beyaz bir arka plana karşı güçlü bir siyah konu bulunmasıdır. Köpek, beyaz arka planda öne çıkmaktadır ve onu kolaylıkla fark edebilmektesiniz.
Şimdi bunun terini düşünün: beyaz bir arka plana karşı beyaz bir köpek. Bu, o kadar şaşılacak bir durum değildir - çünkü bu koşulları kolaylıkla sağlayabileceğiniz çok ayıda kutup kurdu ile kaşılaşılabilir (beyaz kurtlar arka planları ile kamuflaj yaparak avlarına yaklaşırlar).
Rötuş sonrası fotoğrafı yukarıda görebilirsiniz. Köpeği yine de görebildiğinizi, ancak siyah olduğundan çok daha fazla zorlandığınızı fark edin. Yani, açık renkli bir arka plana karşı açık renkli bir nesnenin fotoğrafını çekiyorsanız, "zayıf" bir şekil - zemin ilişkisi vardır denilebilir.
Daha fazla örnekle incelememize devam edelim:
Bu çekimde iyi çalışan şey, güçlü bir şekil - zemin ilişkisi içermesidir - beyaz bir arka plana karşı güçlü bir siyah konu bulunmasıdır. Köpek, beyaz arka planda öne çıkmaktadır ve onu kolaylıkla fark edebilmektesiniz.
 |
| Beyaz arka plana karşı köpeğin karanlık çerçevesinin ne kadar net göründüğünü görebilirsiniz. |
 |
| Köpeğin rengini beyazlatmak için Photoshop kullandım. Köpeğin hatlarını yine de görebilirsiniz - ancak arka plandan ayırt etmek çok daha zor bir hale gelmiştir. |
Daha fazla örnekle incelememize devam edelim:
Christopher Anderson / VENEZUELA. Caracas. 2006
 |
| © Christopher Anderson / Magnum Photos / VENEZUELA. Caracas. 2006. |
Harika şekil - zemin ilişkisi içeren bir başka örnek. Koyu renkli bir varlık (şeytan boynuzları içeren bir adam) beyaz arka plana karşı durmaktadır. Beyaz arka plana karşı siyah haç da güzel bir silüet oluşturmuştur.
Zamanlamanın sokak fotoğrafçılığında ne kadar önemli olduğunu görmek için fotoğrafın bir saniye sonra çekilmesi durumunda ne olacağını okuyalım (görelim):
Yani, ikinci fotoğrafta "zayıf" bir şekil - zemin ilişkisi bulunmaktadır çünkü beyaz arka plana karşı ön plandaki siyah insan şeklinin sınırları belirgin değildir. Hatta, boynuzlardan birisi fark edilmemektedir.
Koyu renkli bir konuya sahipseniz, özellikle Anderson'un bu fotoğrafında olduğu gibi, beyaz boşluk oldukça önemlidir.
Bu şekilde, siyah şeklin etrafını kırmızı ile çizdim. Şeklin etrafında bulunan beyaz boşluk alanlarına dikkat edin — üst üste binmiş siyah alanlar bulunmamaktadır.
Bu çekimdeki ikinci (ve eşit derecede önemli) konu haçtır. Bu çekimdeki sembolizmin önemi, şeytan figürü ile haçın yan yana yerleştirilmiş olmasıdır.
Ayrıca, haçla şeytan figürü arasında beyaz boşluk bulunduğuna dikkat edin - olmasaydı fotoğraf bozulurdu.
Şimdi, Anderson'un fotoğrafı biraz erken çektiğini hayal edin - haç biraz daha sağda (solda değil) kalacaktı.
Yukarıdaki sahte sürümde (Anderson'un çekimine göre haç biraz daha sağda kalıyor) - haçın sınırlarını fark edemiyorsunuz bile. Bu nedenle, koyu renkli bir şekil bulunduğunda beyaz arka plan oldukça önemlidir.
Zamanlamanın sokak fotoğrafçılığında ne kadar önemli olduğunu görmek için fotoğrafın bir saniye sonra çekilmesi durumunda ne olacağını okuyalım (görelim):
 |
| Fotoğrafın Photoshop sonrası hali - Anderson'un fotoğrafı bir aniye sonra çektiğini, adamın biraz daha sola kaydığını düşünün. Şekli ayırt etmenin ne kadar zor olduğuna dikkat edin - boynuzlardaki silüet de kaybolmuş durumda. |
Koyu renkli bir konuya sahipseniz, özellikle Anderson'un bu fotoğrafında olduğu gibi, beyaz boşluk oldukça önemlidir.
 |
| Siyah şeklin etrafındaki beyaz boşluğa dikkat edin. |
 |
| Şimdi de haçın etrafı çizildi. |
Ayrıca, haçla şeytan figürü arasında beyaz boşluk bulunduğuna dikkat edin - olmasaydı fotoğraf bozulurdu.
Şimdi, Anderson'un fotoğrafı biraz erken çektiğini hayal edin - haç biraz daha sağda (solda değil) kalacaktı.
 |
| Haçın siyah içinde kaldığını düşünün. Silüet yok oldu - haçın sınırlarını seçemiyorsunuz. |
Nikos Economopoulos : TURKEY. Central Anatolia. 1988
 |
| © Nikos Economopoulos / Magnum Photos : TURKEY. Central Anatolia. 1988. |
Bu fotoğraf da güçlü bir şekil - zemin ilişkisinin önemine harika bir örnektir.
Nikos'un fotoğrafı nasıl çektiğinden %100 emin değilim - fakat elbiseli kızı siyah bir arka plana yerleştirmek için özel bir çaba sarf ettiğine eminim.
Kızın biraz daha sağda durması durumunda fotoğrafın nasıl değişeceğine bakalım:
Kız biraz daha sağda duruyor olsaydı, beyaz elbisesi arka plandaki gri eve karşı çok fazla gizlenecektir. Onu göremeyecktiniz - izleyicilere görünmez olacaktı.
Bu fotoğrafın iyi çalışmasını sağlayan şey, kızın beyaz silüeti arkasındaki siyah arka plandır:
Bu durumda görebileceğiniz gibi, beyaz bir konunun çevresinde siyah alanın olması, uygun bir "şekil - zemin" ilişkisinin elde edilebilmesi için çok önemlidir.
Nikos'un fotoğrafı nasıl çektiğinden %100 emin değilim - fakat elbiseli kızı siyah bir arka plana yerleştirmek için özel bir çaba sarf ettiğine eminim.
Kızın biraz daha sağda durması durumunda fotoğrafın nasıl değişeceğine bakalım:
 |
| Kız biraz daha sağda duruyor - fotoğrafın zayıf bir şekil - zemin ilişkisi içerdiğine ve kızı ayırt etmenin ne kadar zor olduğuna dikkat edin. |
Bu fotoğrafın iyi çalışmasını sağlayan şey, kızın beyaz silüeti arkasındaki siyah arka plandır:
 |
| Beyazlı kızın çevresindeki siyah boşluğa dikkat edin - onu arka plandan kolaylıkla ayırmaktadır. |
Sokak fotoğrafçılığında şekil - zemin ilişkisi nasıl uygulanır?
Elbette, her teori ve içerik sokakta ne kadar uygulama yaptığınızla orantılıdır. Bu fikri sokak fotoğrafçılığında daha başarılı bir şekilde uygulayabilmeniz için bazı düşünceleri sizinle paylaşmak istiyorum:
1. Öznenize bakmadan önce arka plana bakın
 |
| Eric Kim, Seoul, 2009 |
Sokakta fotoğraf çekerken, genellikle önce ilgi çekici bir özne bulmayı daha sonra fotoğrafı çekmeyi düşünür, arka planın da çalışmasını bekleriz. Buradaki sorun, genel olarak arka planın çirkin çıkma eğiliminde olması ve öznenin arka planda gizlenmesidir.
İyi bir strateji, koyu bir arka plan bulmak ve açık renkli bir insanın çerçeve içine girmesini beklemektir.
Örneğin, Kore'de çektiğim bu fotoğrafta, doğru insanın (tamamen beyaz giyinen bir kadın) karanlık sahneme girmesini bekledim ve böylece ön planda belirgin olacak ve güçlü bir şekil - zemin ilişkisi ortaya çıkacaktı.
2. Flaş kullanmak
 |
| Eric Kim, Downtown LA, 2011 |
Sokakta çekim yaparken flaş kullanmak güçlü bir şekil - zemin ilişkisi elde etmenin harika bir yoludur. Örneğin, Downtown LA'de bir kadının parmaklarını çektiğim bu fotoğrafı çekerken flaş kullanarak arka planın zifiri karanlık çıkmasını ve sadece elin aydınlanmasını amaçladım. Siyah arka planları flaşın senkron hızını yükselterek elde edebilirsiniz.
3. Işığı aramak
 |
| Eric Kim, Tokyo, 2011 |
Genellikle nesneler bir ışık hüzmesi altında yer alıyorsa güçlü bir şekil - zemin ilişkisi elde edilir.
Örneğin, birkaç yıl önce Tokyo'da gerçekleştirdiğim bu çekimde, bir yerlerden gelen ışık hüzmesi ile birlikte adamın ilginç el hareketini fark ettim. Işık ışınları özneyi aydınlatmada yardımcı oluyordu ve güçlü bir şekil - zemin ilişkisi oluşturuyordu.
4. Dodge & burn
 |
| Eric Kim, Tokyo, 2011 |
Dodge & burn araçlarını kullanarak özne ile arka plan arasında güçlü bir karşıtlık oluşturabilirsiniz. Örneğin, bu çekimde, öznenin ceketini ve bir gizlilik hissi oluşturmak için yüzünü kasıtlı olarak kararttım
5. Özneye hareket etmesini söylemek
 |
| Eric Kim, Lansing, Michigan, 2013 |
Bu çekimde, Lansing, Michigan'da bir boks organizatörünün fotoğrafını çektim, ondan beyaz bir arka plana doğru geçmesini söyledim, bu fotoğrafa güçlü bir şekil - zemin ilişkisi kattı.
Beyaz elbiseleri olan bir kişinin fotoğrafını çekiyorsanız daha koyu bir arka plan kullanmak daha iyi sonu verecektir. Eğer koyu renkli elbiseleri olan bir kişinin fotoğrafını çekiyorsanız daha açık tonlu bir arka plan kullanmak daha iyi sonu verecektir.
Sonuç
Bir fotoğraftaki karşıtlık ve görünürlük, izleyicilerin konuyu kolaylıkla görmesini sağlamak hususunda son derece önemlidir. Nesnelerin arka planla ya da birbirleriyle çirkin bir şekilde üst üste binmesi konunun görünürlüğünü zorlaştıracaktır.
Bu nedenle, (konunun daha iyi bir açısını elde etmeye çalışırken) hareket etmeyi unutmayın, doğru zamanda fotoğraf çektiğinizden emin olun (üst üste binme olmamalı - beyaz arka plana karşı beyaz şekil ya da siyah arka plana karşı siyah şekil gibi) ve eğer mümkünse, özneden, daha fazla karşıtlık vereceği için uygun bir arka plana hareket etmesini isteyebilirsiniz.
Kompozisyon hakkında daha fazla bilgi edinin
Aşağıda, sokak fotoğrafçılığı ve kompozisyon yazı dizisindeki tüm makaleler yer almaktadır:
Bu makaledeki tüm fotoğrafların telifi kendi sahiplerine aittir.
Bu makaledeki tüm fotoğrafların telifi kendi sahiplerine aittir.
© Eric Kim
Oldukça faydalıydı,teşekkürler
YanıtlaSilYorumunuz için teşekkür ederim 😊
Sil