 |
| © Bruce Gilden / Magnum Photos |
Google'a göre "perspektif":
Belirli bir noktadan bakıldığında, yükseklik, derinlik, genişlik ve konum hakkında doğru bir izlenim vermek için iki boyutlu bir yüzey üzerinde katı şekiller çizme sanatıdırSokak fotoğrafçılığında, benzersiz bakış açıları kullanmak görüntülerin farklı izlenimlere ve hislere sahip olmasını sağlar. Sokak fotoğrafçılarının genellikle ilgi çekici perspektifler kullanmadığını fark ediyorum - genellikle sadece göz hizasından çekim yapılmaktadır.
Çok daha ilginç ve belirgin fotoğraflar çekmek için benzersiz bakış açıları kullanmayı deneyin (çok düşük bir açıdan ya da yüksek bir açı elde etmek için bir çatıdan çekim yapmak gibi).
Usta sokak fotoğrafçılardan bazılarının daha ilginç fotoğraflar çekebilmek için düşük ve yüksek perspektifi nasıl kullandığına dair örnekler göstermek istiyorum.
Düşük Perspektifler
Başlarken, kendinize şu soruyu sorun: Tom Cruise ne kadar uzundur: Onu, Mission Impossible ya da diğer herhangi bir meşhur filmde gördüğünüzde, en az 180 cm boyunun olduğunu düşünürsünüz. Ancak gerçekte sadece 160 cm'dir. Bu, çok kısa değil, ancak göründüğü kadar uzun da değil.
O (ve Robert Downey Jr, Al Pacino gibi birçok ünlünün boyu neredeyse aynı uzunlukta), neden filmlerde bu kadar uzun çıkıyor?
 |
| Hollywood uzunluk şeması. Tam çözünürlük için tıklayın. |
Bu, düşük açılarla gerçekleştirilen çekimlerde karşılaşılan bir etkidir ve "süpermen etkisi" olarak adlandırılır. Bir fotoğraf (ya da video) çekerken diz çöker ve yukarı doğru bakarsanız, insanlar olduklarından uzun, büyük ve güçlü çıkarlar. Aktörler aynı zamanda sinema çekimleri sırasında "süpermen etkisi"nin artması için araç ya da kutuların da üzerinde dururlar.
Peki ama, bu "süpermen etkisi"ni sokak fotoğrafçılığında nasıl uygulayabilirsiniz?
Evet, oldukça basit: yere çömelip insanları görece geniş açılı lenslerle (35mm, 58mm ya da daha geniş) fotoğraflayarak.
Bruce Gilden'in bazı harika örneklerin inceleyelim:
 |
| © Bruce Gilden / Mangum Photos. USA. New York City. 1989. Feast of San Gennero, Little Italy. |
Bruce Gilden'e ait favori fotoğraflarımdan birisi olan bu fotoğrafı son derece düşük bir açı ile çekmiştir.
Fotoğrafın içeriği açısından, oldukça ilginç buluyorum. Sağdaki kadının yüz ifadesini - ve boynuna sardığı şalı - seviyorum. Genişlemiş burun deliklerini, çerçeveli gözlüklerini, seyrek dişlerini seviyorum. Fotoğrafın solundaki, sigarasını yakmış ve gülümseyen ve oldukça eğleniyor gibi görünen kadından biraz korkmuş gibi bir ifadesi var.
Çekimi son derece etkileyici yapan şey ise, kompozisyondur. Gilden, iyi oluşturulmuş fotoğraflardan hoşlandığını sık sık belirtiyor - biz de fotoğrafı analiz edelim:
 |
| 1. Şekil: Yaşlı kadının üzerindeki üçgen şekline dikkat edin. |
İlk güçlü şekil, kadının vücudu üzerinde beliren üçgendir. Gilden bu fotoğrafı çok düşük bir açı ile çektiğinden ve kadına çok fazla yakınlaştığından dolayı - üçgenin köşelerini vurgulamış - çerçevenin köşelerine kadar uzanmıştır.
Ayrıca, kadının kafasının gökyüzüne karşı konumlandırılmasını sevdim - bu da onun kafasının gökyüzüne karşı güçlü bir şekil - zemin ilişkisi (karşıtlık) elde etmesini sağlamıştır.
 |
| 2. Şekil: Kadının kafası ile arka plan (gökyüzü) arasındaki güçlü karşıtlığa dikkat edin. |
Dikkati çerçevenin sol kısmına çekmek için, genç kadının kafasının binanın çıkıntısı üzerine nasıl yerleştirildiğini göstermek istiyorum:
 |
| 3. Şekil: Genç kadının kafasının binanın çatısının sol-üst köşesine nasıl yerleştirildiğine dikkat edin. |
İlginç olan bir diğer şey de, çerçevenin sol-üst köşesindeki binanın pencereleri ile yaşlı kadının şalının (küçük daireler) desenidir.
Perspektif açısından - Gilden'in nasıl düşük bir açı ile çekim yaptığını görebilirsiniz. Gilden normal açı ile çekim yapsaydı (sadece ayakta durarak) — yaşlı kadın bu karede olduğu gibi daha güçlü bir varlık gibi görünmeyecekti. Düşük açı, çekimi daha eşsiz ve ilginç hissettirmektedir – genellikle dünyayı her zaman görmediğimiz bir bakış açısı. Muhtemel bu fotoğrafı 28mm ile çekmiştir — bu da "süpermen etkisi"ni daha belirgin hale getirmiştir.
Ayrıca, Gilden'ın çerçeveyi doldurmak için nasıl yakınlaştığına da dikkat edin. Yaşlı kadının kafasını gökyüzüne karşı aşırı karşıtlık oluşturacak şekilde gökyüzünde bırakılan negatif alan hariç çerçevede boşluk bırakılmamış.
Tüm bu unsurlar, fotoğrafı çok güçlü geometrik şekiller (üçgenler, daireler ve kareler) içeren dengeli bir fotoğraf haline getirmiştir.
 |
| © Bruce Gilden / Magnum Photos. USA. New York City. 1995. |
Gilden'in bir diğer fotoğrafında da (çerçeveyi dolduracak şekilde) çok yakından ve çok düşük açı ile dikey bir fotoğraf görülüyor.
Her şeyden önce, fotoğraftaki flaş etkisini seviyorum. Adamın yüzünün aydınlanmasını ve fotoğrafta güçlü bir şekil - zemin ilişkisi (karşıtlık) olmasını sağlamıştır. Gilden flaş kullanmasaydı, adamın yüzü çok karanlık çıkacak ve arka planda kaybolacaktı.
İkinci olarak, bu fotoğrafta bu kadar etkili bir şekilde çerçeveyi doldurmasını sevdim. Güçlü bir çapraz çizgi sol-üst köşeden gelip sol-alt köşeden (adamın kıravatı) ile çıkmış, ayrıca adamın şapkası da çerçevenin sağ-üst köşesini doldurmuştur:
 |
| 1. Şekil: Tüm unsurların çerçeveyi etkili bir şekilde nasıl doldurduğuna dikkat edin. |
"Bal-kaymak" hissettiren (fotoğrafı en özel kılan) ise, arka plandaki gökdelenin adamın boğazını delecekmiş gibi olan görüntüsüdür:
 |
| 2. Şekil: Gökdelen, adamın boğazını delecekmiş gibidir. |
Fotoğraftaki his açısından, izleyiciyi oldukça rahatsız etmektedir. Bu huzursuzluğun sebebi, adamın yüz ifadesi (genişlemiş gözleri ve flaşın gerçeküstü etkisi) ile birlikte düşük açılı olağanüstü açıdan gelmektedir.
Daha ilginç bir görüntü elde etmek için çok düşük açı ile çektiğim bazı fotoğrafları da göstermek istiyorum:
 |
| Downtown LA, 2011 |
Bu fotoğraf, "The City of Angels" adlı projemde yer alıyor – çok havalı bu adam küçük bir bisiklete biniyor – ve beni ürpertiyordu. Tam olarak ne dediğimi hatırlamıyorum, ancak onun bisikletini beğendiğimi ve birkaç fotoğraf çekmek istediğimi söyledim. Çekimde biraz gergin görünüyordu - ancak oldukça havalıydı.
 |
| "Kamera arkası" görüntü. Rinzi Ruiz'e bu çekimi için teşekkürler. |
35mm lens ile gerçekleştirdiğim bu çekimi nasıl elde ettiğimi görebiliyorsunuz. Düşük açıyı sevdim, çünkü adama "süpermen etkisi" veriyordu — bunun yanı sıra gidon ile bir üçgen meydana getirmişti:
 |
| 1. Şekil: çerçeve içinde, gidonun oluşturduğu üçgen şekline dikkat edin. |
Ayrıca, sol kulağını işaret eden ve kolundaki dövmeyi gösteren jest de hoşuma gitmişti.
Bu fotoğrafı, normal açı ile gerçekleştirseydim adam çok büyük ve güçlü görünmezdi. Aynı etkiyi elde edemeyecektim.
 |
| Hollywood, 2011 |
Şapkalı ve güneş gözlüğü giyen bu yaşlı-harika kadının bu fotoğrafını Hollywood'da çektim, çekim için Canon 5D kameram ve 24mm lensim ile yere çöktüm ve çekimi gerçekleştirmeye hazırlandım. O beni fark ettiğinde, elleri ile bu şaşırma hareketini gerçekleştirdi ve bu anda çekimi gerçekleştirdim.
Öncelikle, son derece düşük bir açı ile ve modelime yakınlaşarak çekimi gerçekleştirdim. Düşük açı ile ve geniş açılı bir lens (24mm) kullanarak yaptığım bu çekim sonucunda onun gerçekte olduğundan daha büyük çıktığını fark edebilirsiniz. Böylelikle daha enerjik, heyecanlı ve neşeli göründü.
Fotoğrafta, bu şekilde bir el hareketi gerçekleştirdiği için şanslıydım — çünkü çerçeveye muhteşem bir üçgen kompozisyonu katmıştı:
Düşük açılı çekimin bir başka güzel örneği, tanıdığım en yenilikçi çağdaş sokak fotoğrafçılarından biri olan Dirty Harry'den geliyor:
 |
| © Dirty Harry |
Her şeyden önce, çekimdeki renkler çok hoş: adamın şapkasının kırmızısı, gökyüzünün mavisi ve soldaki binanın pastel sarısı. Çekimde güçlü geometrik şekiller de görülmektedir. Adamın şapkasının üçgeni, binanın kenarları ve üstteki küçük kabloyu görebilirsiniz:
 |
| 1. Şekil: Tüm güçlü şekillere dikkat edin. |
Ayrıca, çekimdeki bir diğer büyük ayrıntı da, adamın gözlerinin çerçevenin sağ-üst köşesine doğru bakmasıdır.
 |
| 2. Şekil: Gözlerin yönüne dikkat edin, çerçevenin sağ-üst kısmını dolduruyor. |
Çerçeve içindeki tüm geometrik şekiller arasındaki boşluk (gökyüzünün dengeli bir şekilde yerleştirilmesi) da son derece dengeli bir çekim olmasını sağlamaktadır.
Çok düşük açılı fotoğraf çekiminin nasıl benzersiz bir sonuç vereceği ile ilgili harika bir örnek Charlie Kirk'in "Japanese (people are strange)" serisinden geliyor:
 |
| © Charlie Kirk. "Japanese (people are strange)" serisinden. |
Charlie, bu fotoğrafı nasıl çektiğini bana anlattı. Aslında, adamın yanında duruyormuş, çok düşük açı ile çekim yapmak istemiş (ayakkabısını bağladığını sanıyormuş) ve yukarı bakacak şekilde flaşla birkaç çekim gerçekleştirmiş. Bu, benzersiz bir bakış açısı ile sonuçlanmış — asla karşılaşmadığımız bir bakış açısı. Çekimi son derece etkileyici kılan ve her zaman karşılaşılamayacak bir açı.
Geometri açısından, adamın başı ve çenesinin üçgen şekli ile şemsiyedeki üçgen oluşumlarını seviyorum:
 |
| 1. Şekil: Çerçeveyi eşit şekilde dengeleyen tüm üçgenlere dikkat edin. |
Daha fazla düşük açılı harika fotoğraf görmek istiyorsanız, Brian Sparks tarafından çekilen ve bazı en iyi düşük perspektifli sokak fotoğraflarının yer aldığı "the lowdown" adlı galeriyi inceleyebilirsiniz.
Yüksek Perspektifler
Sokak fotoğrafçılığında, düşük açı kullanımı, kullanılacak tek teknik değildir. Bunun yanı sıra, yüksek açıdan da çekim gerçekleştirilebilir:
 |
| © Rene Burri / Magnum Photos. BRAZIL. Sao Paulo. 1960. |
Bu, Rene Burri'nin en sevdiğim fotoğraflarından birisidir. Bu fotoğrafı Sao Paulo'da çekmiştir ve fotoğrafta şehrin tüm epikliğini görebilirsiniz. Aşağıda, kalabalık metropol sokaklarını, çerçevenin ortasında çekime gizem katan dumanları ve en sağdaki binanın üstünde takım elbise giyen dört adamı görebilirsiniz. Çekim neredeyse bir sinema karesi gibi; dört oyuncu bir banka sorgunu ya da başka bir plan peşinde gibi duruyor.
Fotoğraf hakkında en sevdiğim şey, elbette, Rene Burri'nin bu çekimi gerçekleştirdiği yüksek bakış noktası ve perspektiftir. Rene Burri'nin, en sağdaki adamların bulunduğu binadan daha yüksek bir bina üzerinde bulunduğu ve çekimi bir telefoto lensle gerçekleştirdiği – çekimi sıkıştırdığı – görülüyor.
Yüksek bakış noktası bana harika bir ölçek duygusu veriyor. Alttaki arabalar çok küçük – ama görsel olarak o kadar uzakta değillermiş hissi veriyor. Ayrıca, çerçevenin sağındaki erkekler de küçük silüetlerdir, ancak aşağıdaki arabalara kıyasla, devlere benziyorlar.
Burri'nin yüksek bir noktadan gerçekleştirdiği bir diğer çekim de Brezilya'dan – bu sefer Rio'dan geliyor:
 |
| © Rene Burri / Magnum Photos. BRAZIL. 1960. Rio de Janeiro. Ministry of Health. |
Bu çekimde, Burri'nin yukarıdan, aşağı bakar bir halde çekimi gerçekleştirdiğini görebiliyorsunuz. Burri, doğru anın geldiğinden emin olana kadar bu konumda beklemiş. Magnum Contact Sheets'te çekimin arka planın bakalım:
 |
| Rene Burri Contact Sheet Detay #1 |
 |
| Rene Burri Contact Sheet Detay #2 |
Burri'nin bu açıdan birçok fotoğraf çektiğini görebiliyorsunuz. Ancak kadınların yürüdüğü ve erkeklerin onlara doğrudan baktığı ana kadar çekime devam etti.
Burri'in çektiği ilk karede kadınların çerçeveye yeni girdiğine dikkat edin. İkinci karede, kadınlar yürüyor ve Burri çekimi gerçekleştiriyor:
 |
| Solda ilk kare, sağda ikinci kare. |
Yüksek bir noktadan çekim yaparken, sabırlı olun ve tüm unsurların bir araya gelmesini bekleyin. Kompozisyon derslerinden çapraz hatlarla ilgili olanında, Burri'nin kullandığı tüm çapraz çizgileri görebilirsiniz:
 |
| Çekimdeki tüm çapraz hatlara dikkat edin. |
Yüksek perspektif kullanarak harika fotoğraflar çeken bir başka sokak fotoğrafçısı, Los Angeles'tan Rinzi Ruiz'dir:
 |
| © Rinzi Ruiz |
Bu fotoğrafta, sahneyi görmüş ve doğru anın gelmesini beklemiştir. Bu sahnede, çerçevenin sol üst kısmında, griye karşı güçlü bir şekil olan beyaz şapkalı adam, doğru kareydi.
 |
| © Rinzi Ruiz |
Rinzi'nin bir başka güzel fotoğrafı da, güçlü çapraz geometrik şekillerle bu şekillerin arasında sıkışmış olan küçük adama yüksek bir perspektiften bakarak gerçekleştirdiği bu çekimdir:
 |
| 1. Şekil: Çekimdeki tüm harika geometrik şekillere dikkat edin. |
Rinzi^den bir başka fotoğrafta — bu kez bir Downtown LA isyanından — bir polis memuru çerçevenin sağ-üst kısmında duruyor ve çerçeve içindeki güçlü çapraz hat boyunca ilerliyor. Aynı zamanda, polis memurunun etrafında harika bir duvar yazısı görebilirsiniz:
 |
| © Rinzi Ruiz |
Çekimdeki çapraz çizgileri vurguladım:
 |
| 1. Şekil: Rinzi'nin çerçevesi boyunca hareket eden güçlü çapraz hatlara dikkat edin. |
Sonuç
Çok daha ilgi çekici sokak fotoğrafları çekmek için, benzersiz perspektifler kullanmaya çalışın.
Düşük-açılı çekimler için, çömelmeyi deneyin ve geniş-açılı lens (35mm, 28mm ya da daha geniş) kullanın. Konuya yakınlaşarak çerçeveyi doldurun ve "süpermen etkisi" verin.
Yüksek-açılı çekimler için, güçlü geometrik şekiller ve çapraz hatlar kullanmayı deneyin ve sahneyi sıkıştırmak için bir telefoto lens kullanın – ve ölçek duygusu ile oynayın.
Kompozisyon hakkında daha fazla bilgi edinin
Aşağıda, sokak fotoğrafçılığı ve kompozisyon yazı dizisindeki tüm makaleler yer almaktadır:
Bu makaledeki tüm fotoğrafların telifi kendi sahiplerine aittir.
Bu makaledeki tüm fotoğrafların telifi kendi sahiplerine aittir.
© Eric Kim
Yorum Gönder
Makalemizle ilgili düşüncelerinizi yorum olarak paylaşabilirsiniz. Yorum yapmak için kayıt olmanız gerekmemektedir.